Dag 1 - Vliegschaamte
Maandag 17 juli

Beste lezers, we zijn weer in Bulgarije! We hebben een lange dag meegemaakt, daarom schrijven we deze blog pas op dinsdag. De reis is goed verlopen. We hadden een klein beetje vertraging, maar we landden op tijd. Onze Franse versterking uit Parijs landde wel met enige vertraging. De Franse versterking bestaat uit Anna en Magda. Albena, onze Bulgaarse tussenpersoon, heeft ons gevraagd om deze twee jongeren op te nemen in onze groep. Zij hebben net als ons wat kinderwerk voorbereid.

Na het landen op het vliegveld van Sofia, zijn we doorgereden naar Vratsa. Door een recente overstroming, is de weg niet goed begaanbaar. We moesten dus de tweede helft van de route afwijken van de snelweg en over bergpaadjes rijden. Het was een prachtige route, maar de haarspelbochten deden wel wat met het welzijn van sommige groepsleden. Daarna hebben we ingecheckt bij hotel Mira en zijn we meteen doorgegaan naar huis Bravo, het huis waar een aantal (meervoudig) gehandicapte kinderen wonen. De mate van beperking verschilt heel erg per kind. Zo wonen hier kinderen met bijvoorbeeld alleen een licht verstandelijke beperking die wel redelijk kunnen lezen, tot kinderen die permament rolstoelgebonden zijn en niet zelf kunnen lopen of praten. We doen hier alleen kluswerk. Dit is ook het huis met het zonnescherm, dat aan wat onderhoud toe is. Hier werken ook de baba's, dat zijn gepensioneerde vrouwen die voor een minimumloon optreden als 'oma' van de kinderen. Ze bouwen een langdurige band op met de kinderen, met resultaat. Zo was er een rolstoelgebonden jongen die sinds kort rondloopt, doordat hij door zijn baba wordt gestimuleerd. Helaas is er in de Bulgaarse zorg een gebrek aan voldoende personeel en aandacht. De meeste gehandicapte zijn hier erg bij gebaat en beuren er zichtbaar van op. Afgelopen jaar hebben wij ook een baba gefinancieerd voor 2500 euro per jaar, dat is één jaarsalaris van een baba.

Daarna zijn we nog bij huis Delta geweest, dit is het transitiehuis voor jongeren van 16 tot 21 jaar. Hier leren ze zelfstandig leven, koken en verantwoordelijk zijn voor overige huishouding. Als ze hun school afgemaakt hebben, stromen ze door naar een appartement waar ze zelfstandig wonen. In dit huis zijn nog een paar jongeren die we al kennen sinds het eerste jaar. Hier zitten ook jongeren tussen van wie we een deel van de opleiding hebben gefinancierd. De jongeren hebben ons hartelijk ontvangen met een traditioneel Bulgaarse gerecht genaamd Banitsa. En ze hadden rolletjes van bladerdeeg met vulling. We komen hier waarschijnlijk woensdag weer terug voor een diner, door henzelf verzorgd. Na dit bezoek zijn we naar een restaurant 'Nitzhentsi' gegaan, dit is een begrip voor oud-Bulgarijegangers. Ze hebben daar nu ook pizza, wat wil een mens nog meer! Daarna was iedereen moe. Sommige mensen vielen praktisch in slaap aan tafel. Daarom was er ook geen blog meer op maandagavond, maar nu op de dinsdagochtend.

Verder is het extreem warm. Deze dagen wordt er code geel afgegeven wegens de hitte. Naar verwachting blijft de hitte hier nog enige tijd. We hopen zoveel mogelijk in de ochtend aan het kluswerk toe te komen. 's Middags kunnen we wat meer binnen werken of buiten in de schaduw. Er is genoeg werk gevraagd, zoals muurschilderingen, muren schilderen, beitsen, palletbanken maken en meubels in elkaar zetten.

Er zijn dit jaar ook weer typisch Bulgaarse prijsjes te winnen met de 'vraag van de dag'. Doe mee vanaf het begin, zo loop je geen punten mis! De vraag van de dag: Izak reed voorop met Sara. In de volgauto zaten Janniek (bestuurder), Neline (bijrijder) en Magda en Anna. De sfeer in de voorste auto was ontspannen. Alleen het lampje van de bandenspanning brandde. In de volgauto was er echter enige panniek doordat er 'iedere tien minuten een vreemd piepje afging'. Er werd gebeld met de voorste auto over dit piepje, maar ook zij wisten niet wat het was. Na verloop van tijd was het duidelijk. De vraag: wat was de functie van deze piepjes? Let op, op het dashboard van de volgauto brandde geen verdachte lampjes.

Er zijn punten te verdienen voor antwoorden die in de richting komen. Stuur deze op naar werkvakantiebulgarije@gmail.com voor woensdagavond. Let op: sommige (leuke) antwoorden delen we op de blog hier. Woensdagavond koppelen we de reacties van maandag en dinsdag terug.

Dag 2 - Kennismakingsspellen
Dinsdag 18 juli

Beste lezers, vandaag stond in het teken van verdere kennismaking en het opstarten van de eerste kluswerkzaamheden. Gisteren hebben we alleen kort kennisgemaakt bij huis Bravo en huis Delta. Vandaag zijn we naar huis Echo gegaan, het huis waar we vorig jaar kinderwerk en kluswerk gedaan hebben. De dag begon echter bij huis Bravo, we waren namelijk afhankelijk van Albena voordat we naar huis Echo konden. Bij Bravo moesten we even wachten, dus hebben we spontaan wat kinderwerk gedaan, in de vorm van kleuren en kleine woordjes schrijven. Een aantal van deze kinderen kan wel letters lezen, maar niet goed hele woorden. Één jongen kan best goed lezen, hij kan ook goed de namen van onze shirts lezen. De kleurplaten waren van allerlei Bijbelverhalen. Sommige kinderen konden best goed binnen de lijntjes kleuren, andere hielden er een vrijere interpretatie van 'inkleuren' op na. Ze vonden het kinderwerk geweldig.

Tegen het einde van ochtend gingen we naar huis Echo. Daar stonden de kinderen al klaar. Een aantal van deze kinderen kennen we nog van vorig jaar, maar er zijn ook wat kinderen bijgekomen. Een aantal kinderen van 16 of 17 jaar zijn afgelopen jaar overgeplaatst naar een transitiehuis. We begonnen met een kort kennismakingsspel, daarna gingen we lunchen. Na de lunch ging Neline verder met het schetsen van de muurschildering in huis Bravo. Ze kreeg een potlood toegespeeld door Velko, deze bleek erg nuttig! Iedere 5 minuten kwam hij even kijken hoe het ging. Op den duur bleef hij Neline maar aanstaren. De kinderen vinden al het werk wat er gebeurd erg fascinerend. Izak ging inkopen doen bij Ineks voor schilder- en beitswerk. Aangekomen bij de Ineks, kwam Izak erachter het Bulgarijeshirt van dit jaar (royaal blauw; RAL+ 260 30 35) exact hetzelfde is als het shirt dat men bij Ineks draagt. Daarnaast staat er linksboven op allerbei de shirts een tekst. Misschien lag het hieraan, maar de medewerkers waren bijzonder aardig. De rest van de groep ging kinderwerk doen in Echo. Daar deden we twee typisch Nederlandse spellen en één typisch Frans spel, maar dit spel is ook bekend in Nederland. De kinderen vonden de spellen hilarisch. Bijna alle kinderen deden mee, dat was heel fijn om te zien! Tegen 17 uur waren we weer in het hotel, waar sommige mensen van ons nog even snel een tukje konden doen. Gisteren heeft het er qua vermoeidheid best ingehakt, vandaag was het schema gelukkig wat minder intens. We hebben 's avonds gegeten bij Milevi en daarna hebben we bij het hotel nog een spelletje gedaan en daarna deze blog geschreven. De meeste tijd hiervan werd besteed aan het bediscussiëren van welke RAL-code ons shirt is.

De vraag van de dag: welke 2 oud-Hollandse spellen en een Frans spel hebben we gespeeld als kennismakingsspel? Één punt per juist spel, en een bonuspunt als je van het derde spel ook de Franse naam vermeldt. Het antwoord van dag 1 en dag 2 volgt in de blog van morgen.

Dag 3 - Aan de slag
Woensdag 19 juli

Beste lezers, daar zijn we weer! Inmiddels zitten de eerste 3 dagen erop. We zijn hier pas net, maar het voelt alsof we er lang zijn en alsof we alweer bijna weg moeten. Dat komt omdat we in overleg met Albena volop bezig zijn met een invulling bedenken van de komende dagen. We werken in 3 tehuizen. Dat is logistiek best een uitdaging. Daarnaast gaan we nog een uitje maken en naar het zwembad met de kinderen. De planning is nu dat we maandag gaan zwemmen en woensdag naar de Ledenika-grotten gaan. Maar zoals oud-Bulgarijegangers wellicht weten, gaat alles altijd anders :)

De meesten begonnen de dag bij huis Echo. Neline heeft de hele dag aan de muurschildering gewerkt in huis Bravo. Zo nu en dan komen daar kinderen of stafleden vertellen hoe mooi ze het kunstwerk vinden. Terwijl de rest aan de slag ging, ging Izak verf ophalen bij de Ineks. Gisteren hebben de kinderen de (RAL-)kleuren uitgekozen. Toen de verf gehaald was, kon men aan de slag met schilderen. Het resultaat mag er wezen, we hebben 1 slaapkamer namelijk helemaal geverfd (2 kleuren, allebei 2 lagen aangebracht) en van een computerruimte alleen de eerste laag in één kleur. We hebben flink moeten doorwerken om zover te komen, dus het was vrij vermoeiend. Ook het kinderwerk kostte energie, maar leverde ons ook heel veel energie op! Sara, Magda en Vicky (de tolk) hebben samen het verhaal verteld van de vrouw die balsem over de voeten van Jezus giet. Het overkoepelende thema van het kinderwerk is 'geloven in God met al je zintuigen'. Vandaag stond dus in het teken van reuk. Na het Bijbelverhaal hebben ze een neus gemaakt die je op kan zetten, door middel van een deel van een eierdoosje en een lint om achter je hoofd te binden. Daarna werden er weer spellen gespeeld. Mikado was een groot succes. Tijdens het schilderen waren de kinderen niet weg te slaan uit de kamers. Ze keken aandachtig, maar wilden vaak ook meehelpen. In sommige gevallen slaagde dat beter dan in andere. Ook hier bood Mikado de uitkomst: door met de kinderen Makido te spelen in de hal, kon er in de kamers snel doorgeverfd worden. Al met al hebben we dus veel kunnen verven en hebben de kinderen ook geen moment stil gezeten!

In de avond hadden we diner in huis Delta. Dit is het huis waar ze ook 3 kamers geverfd willen hebben. Dit zijn echter oudere jongeren, waarvan sommige al een tijdje bijverdienen door te werken, bijvoorbeeld in de bouw. Het is dus de bedoeling dat we hen meer zelf laten doen, zoals gaten vullen, afplakken en verven. Een veelvoorkomend probleem is dat de jongere kinderen wel graag willen helpen, maar nog niet de vaardigheden hebben die nodig zijn. De oudere jongeren zijn vaak wel vaardig, maar missen de motivatie waardoor ze snel weer stoppen. Een van de speerpunten van het kluswerk bij deze jongeren is volgens Albena dan ook om hen te stimuleren om zelf resultaat te boeken.

Na het late diner, zijn we weer naar het hotel gegaan en hebben we de dag afgesloten. Tot morgen!

Antwoord van de vraag van eergisteren: wat was de oorzaak van de piepjes in de volgauto? Er zijn verschillende antwoorden ingestuurd, zoals een technisch probleem, een bezorgd Garmin-horloge, een druksensor van de stoel die afging door een zware tas, een piep die ontstaat bij een constante snelheid, of een waarschuwingspiepje voor een flitspaal. Helaas, hoewel er verschillende plausibele antwoorden tussenzaten, heeft niemand het goed. Het piepje in de volgauto ging af wanneer de gemonteerde dashboardcamera vond dat de bestuur teveel bumper kleefde. De camera stond vrij gevoelig afgesteld :).

Antwoord van de vraag van gisteren: welke spellen speelden we? We hebben tal van mogelijke antwoorden binnengekregen. Ietje van L heeft een punt verdiend, we hebben inderdaad koekhappen gespeeld. Het andere spel, spijkerpoepen, is geraden voor Gertjan W. Ook voor hem een punt. Het Franse spel heette 'un-deux-trois soleil', in het Nederlands beter bekend als 'Annemaria koekoek'. Helaas heeft niemand dit geraden. Wel werd 'jeu de boule' opvallend vaak genoemd. Bedankt voor de leuke suggesties!

De vraag van deze dag luidt: welk sprookje wordt er afgebeeld op de muurschildering van Neline? Zie foto hieronder. Dit sprookje was voor ons ook onbekend, maar is aangevraagd door de directrice van huis Bravo, Vessa. Zij zit vol met creatieve ideeën om het huis mooier te maken. Het goede antwoord levert 2 punten op!

Dag 4 – Een uitputtende dag
Donderdag 20 juli

Beste lezers, daar zijn we weer. De donderdag was een veelzijdige dag. De dag begon met klussen bij huis Bravo. We hebben daar een begin gemaakt aan het beitsen van de pergola waar het zonnescherm aan hangt, en het in elkaar zetten van twee tafels. Sommige dwarsbalken van de pergola zijn helaas niet meer in een goede staat. Dat komt door blootstelling aan de felle zon. Door beperkte tijd en mankracht, beitsen we alleen het frame van dikke balken. Deze zijn namelijk nog in goede staat en kunnen we goed onderhouden. In de nabije toekomst zullen de dwarsbalken wellicht vervangen moeten worden. Het zonnescherm functioneert boven verwachting. Hoewel sommige onderdelen wat slijten, werkt het systeem nog steeds vrij goed. Ook het doek is nog in goede staat! Daarnaast is gevraagd om twee tafels in elkaar te zetten. Omdat de helft van de onderdelen mist, moet hier wat geïmproviseerd worden. Ondertussen heeft Neline doorgewerkt aan de muurschildering.

Tegen het middaguur gingen we met de groep naar Roman. Daar werd een barbecue gehouden bij het tehuis, waar de groep van Putten werkt. Zij verblijven in een ouderentehuis en doen kinder- en kluswerk in een groot tehuis. Ook was de locoburgemeester van Roman aanwezig en een aantal andere hoogwaardigheidsbekleders. De barbecue werd afgesloten met een aantal traditionele Bulgaarse dansen. Daarna gingen we weer naar Vratsa, waar een aantal mensen wat rust hebben gepakt en een aantal de speelruimte in huis Echo hebben afgeverfd. Terug in het hotel hebben we met z’n allen de restjes van gisteren genuttigd als licht diner. Voor ons was de barbecue in de middag namelijk warm genoeg! En zoals ze in Groningen zeggen: “ons bin zunig”. Later op de avond hebben we de groep van Putten nog even opgezocht, die in Vratsa was om te dineren. Na wat binding met de Puttenaren, zijn we weer naar ons hotel gegaan voor een welverdiende nachtrust. Al met al was het een lange en vrij uitPuttende dag.

Het antwoord van de vraag van de dag van gisteren. Van welk sprookje is de muurschildering? Esther K en Ada K hebben een poging gewaagd. De suggesties kwamen in de buurt! De tekening gaat echter over het moderne Franse sprookje genaamd ‘De Kleine Prins’.

De vraag van vandaag is: tijdens het beitsen werden we plotseling onderbroken en moesten we in allerijl naar binnen. Waardoor kwam dit? We delen zowel punten uit voor het goede antwoord, als het meest originele antwoord! Het antwoord wordt zaterdagavond bekend gemaakt.

Dag 5 – Een veelzijdige dag
Vrijdag 21 juli

Het is vrijdag in Vratsa. Het begint inmiddels een routine te worden. De dag begon weer als gebruikelijk. Na ontbijt gingen we uiteen naar de verschillende tehuizen. Een deel ging werken in Bravo. Daar hebben we gebeitst en met de kinderen steentjes geverfd voor een ‘sensory path’. Dit is een pad, gemaakt van allerlei verschillende materiaal, waar de kinderen sensorisch door gestimuleerd worden. Dit is een idee van Vessa en werd tijdens ons verblijf aangelegd door een aantal Bulgaarse bouwvakkers. In huis Echo deden Janniek en Magda kinderwerk. Tijdens het kindwerk hebben wij ons gefocust op het zintuig "zien", waarbij het verhaal van Zacheus de tollenaar die in de boom klom om Jezus te kunnen zien werd voorgelezen uit de Bulgaarse bijbel. Vervolgens hebben we met de kinderen theedoeken omgetoverd tot blinddoeken, die ze met textielstiften versierden. Sommige kinderen waren zo enthousiast dat ze niet één maar wel vier doeken hebben beschilderd en vervolgens aan ons en de tolk cadeau gaven. Daarna gingen de kinderen een parcours lopen met blinddoek, terwijl ze door de rest de juiste weg werden gewezen. Op het einde hebben ze nog armbandjes gemaakt met scoubidou touwtjes die Anna en Magda uit Frankrijk hebben meegebracht, en zijn de puntjes op de i gezet bij het verfwerk in huis Echo.

In de middag gingen we aan de slag in huis Delta om te preppen voor morgen. Dat wil zeggen dat in iedere kamer hebben afgeplakt, geschuurd, gaten gevuld en afgekit. Daarbij hielpen een aantal kinderen met volle overgave met het verschuiven van meubel en andere werkzaamheden. Deze kinderen zijn wat ouder en hebben laten zien dat ze goed kunnen werken! Dat was mooi om te zien. Het schuren gebeurde uitvoerig met de Franse slag. Letterlijk is dat, want dat deden Magda en Anna. Daarna werden we praktisch weggestuurd door de directrice met de uitspraak: “als je in Bulgarije voor een baas werkt, stop je vrijdag om 17 uur”. Dat wil zeggen dat je je baas de kans geeft om op de vrijdagmiddag op tijd naar huis te laten gaan. Gelukkig bedoelde ze het met een knipoog. Morgen gaan we de hele dag in huis Delta werken, dus we hopen dat we op tijd klaar gaan zijn ;) In de avond hebben we nog wat gegeten en zijn we op tijd weer naar het hotel gegaan. Tot morgen!

De vraag van de dag is: dit weekend slapen we 2 nachten in een ander hotel. Hoe komt dit? We delen punten uit voor originele antwoorden en antwoorden die in de buurt komen.

Dag 6 – Deltawerken
Zaterdag 22 juli

Beste lezers, het enige veelzijdige aan deze dag was, in tegenstelling tot de eerdere dagen, de ruimtes die we hebben geschilderd. Vier zijdes per ruimte om precies te zijn, drie slaapkamers met iedere twee personen, in één dag geschilderd! We hebben de zaterdag uitgekozen om te focussen op het schilderen in huis Delta. Gisteren hebben we bijna alle voorbereidingen al getroffen, zoals veel van het afplakken en schuren. Vandaag moesten we daar nog wat van afronden, maar toen kon het schilderen beginnen. We hadden daarnaast de instructie gekregen om de jongeren mee te laten werken, zodat zij iets konden opsteken van onze arbeidsethos en ze konden werken aan de eigen vaardigheden in het klussen. Daarnaast mogen ze zelf in de kamers slapen die ze geschilderd hebben. Ze kunnen dus iedere dag terugkijken op hun harde werk! Aan arbeidsethos geen gebrek. Er waren zelfs drie jongeren van een ander tehuis aanwezig om te helpen. Ze kenden ons nog van de eerdere jaren en wilden graag komen. Ze wonen nu in een ander tehuis voor mensen met een (lichte) verstandelijke beperking of jongeren die op een andere manier niet in een van de reguliere tehuizen passen. De speciale tehuizen voor deze jongeren bieden levenslange ondersteuning, omdat ze binnen het Bulgaarse systeem niet zelfstandig kunnen wonen.

Eerst konden de jongeren die er wonen, bepalen welke kleuren ze op hun muren wilden. Na nog wat bijschuren, kwamen de andere drie jongeren in een treintje de kamers afdoen met natte doeken. Helaas waren ze niet in staat om mee te helpen met het schilderen, maar door deze taken waren ze toch ontzettend trots dat ze konden bijdragen! Het schilderen deden we in teams van drie, bestaande uit twee mensen van onze groep en één Bulgaarse jongere. Dit hielden ze tot het einde vol! Andere jongeren stonden continu paraat om te helpen met dingen sjouwen, opruimen of aangeven. We waren echt onder de indruk van hun inzet. Daarnaast hebben we ook veel lol gehad met de jongeren. Al met al wat het een lange, maar betekenisvolle dag. Na het klussen, hebben we bij het hotel gegeten. Daar hebben we met elkaar verhalen gedeeld over de mooie en leuke dingen die we samen met de Bulgaarse jongeren gedaan hebben. Nu is het tijd om te slapen. Morgen komt er geen gebruikelijk blog, omdat we een rustdag hebben. Tot snel weer!

Het antwoord op de vraag van donderdag: waarom moesten we donderdag ineens naar binnen tijdens het beitsen? Was het een werkoverleg met spoed (Esther K)? Het had gekund, want we bespreken regelmatig welke we taken wie gaat doen. Of brandde er iets in de keuken aan en moesten we blussen (Gertjan W)? Dat hebben we gelukkig nog niet meegemaakt! Voor de originaliteit geven we toch een punt. Alleen Ada K wist het antwoord en verdient ook een punt. Zou ze het weerbericht van Vratsa nauwlettend in de gaten houden? Er kwam inderdaad ineens een grote bui opsteken, maar deze ging net zo snel weer weg als dat hij kwam, gelukkig.

Het antwoord van de vraag van vrijdag: waarom verblijven we twee dagen in een ander hotel? Ongediertebestrijding was het gelukkig niet. Al mogen ze best wat doen aan de muggen hier, Ada K! We geven wel een punt voor de originaliteit. De roomservice die onze aanvragen niet aankon, was ook niet de oorzaak. Hadden we maar zo’n luxe hotel, Gertjan W ;). Nee, Esther K verdient een punt want ze houdt de lokale agenda van Vratsa goed bij. Er was namelijk een plaatselijk evenement gepland. Om precies te zijn: een wiskundewedstrijd waaraan de dochter van de hoteleigenaresse aan meedoet. Wie had dat kunnen bedenken?

De vraag van de dag. Vandaag stellen we niet één maar twee vragen. Hoeveel liter verf hebben we op de muur gewerkt vandaag? Het dichtstbijzijnde antwoord krijgt een punt. En de tweede vraag luidt: welke nuttige aankoop hebben we vanochtend gedaan bij Ineks? Punten voor originele en goede antwoorden! De antwoorden volgen maandag.

Dag 7 - Glander
Zondag 23 juli

Beste lezers, vandaag is het zondag. Die dag hebben we ingericht als rustdag. Traditiegetrouw besteden we die dag bij het riviertje met een overdenking en veel ontspanning. Of zoals de Fransen zeggen: ‘glander’. Dit woord zorgt voor grote hilariteit bij de Fransen, omdat Anna het tussen neus en lippen door liet vallen en wij het nu ook gebruiken. Het is eigenlijk plat woord dat zoiets betekent als: ontspannen, niks doen. Komt best in de buurt toch? Tot maandag, dan schrijven we weer een normale blog!

Dag 8 – Zwemba(n)d
Maandag 24 juli

Beste lezers, vandaag stond in het teken van ontspannen met de kinderen en een band opbouwen in het zwembad. We zijn naar het zwembad gegaan met de kinderen van verschillende huizen. Niet alleen kinderen van Echo en Delta, maar ook kinderen die we vorig jaar gezien hebben. Omdat het zwembad waar we eerdere jaren naartoe gingen dicht is, hebben we eerst 45 minuten met de auto en busjes gereden naar een ander zwembad, Oasis resort. Dit resort had verschillende zwembaden en 2 glijbanen. Het was heerlijk rustig, we hadden bijna alle zwembaden helemaal voor onszelf in de ochtend. Het water was lekker verkoelend, wat zeer welkom was na de warme dagen.

Bijna iedereen is van de glijbaan afgesjeesd, is er gedoken, zijn er bommetjes gemaakt, en is er heerlijk gezwommen en ontspannen in de zon en schaduw. Ook hebben we gewerkt aan onze Bulgaarse vocabulaire, zoals prosto taka: ‘gewoon omdat’. Al met al een leuke dag, die ook de nodige energie vergt.

Na de rit naar huis zijn er nog voorbereidende werkzaamheden getroffen. Neline en Janniek zijn naar de supermarkt gegaan, terwijl Izak en Sara een steiger hebben gebouwd bij huis Bravo voor het beitswerk van de pergola. We zijn dus al helemaal klaar voor morgen. We hebben onszelf dan ook getrakteerd op avondeten bij de toetjesbar, uiteraard met een toetje. Daar werden we eindelijk herenigd met ons favoriete Bulgaarse drankje: sap met een bolletje ijs. Deze werd dan ook veelvuldig besteld. Zelfs de tolk (uit Vratsa) had dit nog nooit op! Daarna gingen we weer naar het hotel voor een welverdiende nachtrust.

De vraag van zaterdag: hoeveel liter verf hebben we gebruikt en welke aankoop hebben we gedaan? Ada K zat het dichtst bij met haar antwoord (20 liter) over de verf en verdient daarmee een punt. We hebben tussen de 30 en 35 liter geverfd. Ook Gertjan W verdient een punt met zijn antwoord (een trap) over de aankoop van het product. Hoewel het technisch gezien een stijger is, zijn de twee knikbare zijpanelen inzetbaar als ladders of keukentrappen. Een multifunctioneel apparaat dus!

Vraag van de dag: bij het restaurant hebben we deze foto gemaakt van de tolk (zie hieronder). Wat doet ze hier en waarom? Originele en goede antwoorden verdienen punten.

Dag 9 – Losse eindjes
Dinsdag 25 juli

Beste lezers, het is alweer een van de laatste dagen. Deze dag stond in het teken van losse eindjes. In huis Bravo hebben we de losse eindjes aan elkaar geknoopt. Neline heeft de muurschildering afgerond. De andere meiden hebben het beitsen afgerond. Door de stijger ging dat veel sneller dan verwacht, dus kwamen we toe aan alle last-minute verzoeken die (typisch op zijn Bulgaars) drie uur voor het eind van onze laatste klusdag nog binnenstroomden. We hebben dus ook nog snel een paar banken gebeitst en pallets doorgezaagd. Het personeel gaat dit gebruiken om twee banken mee te maken. Izak heeft vooral gewerkt aan twee tafels in elkaar knutselen, en deze zijn gebeitst met hulp van de rest. Ongeveer de helft van de onderdelen mistte, dus moest er wat geslepen en gepuzzeld worden. Uiteindelijk was alles klaar om 14:15 uur en konden we even opfrissen. Het was buiten nogal warm (35+ graden), dus iedereen was bezweet.

Om 15:00 uur stond de nieuwe activiteit te wachten. De opa en oma van de Franse meiden kwam ons bezoeken. Hun opa komt uit Bulgarije, maar is op vroege leeftijd naar Frankrijk verhuisd. Hij spreekt nog wel Bulgaars, dus dat was leuk voor de Bulgaarse kinderen en voor Albena. Ze waren onder de indruk van ons werk en we mochten zelfs hun appartement in Parijs verbouwen. Wellicht een idee voor 2024... Daarna was het tijd voor kinderwerk, we hebben stressballen gemaakt. De gele, smalle stressbal werd omgedoopt in het Bulgaars tot ‘anti stress limon’. Het thema deze dag was ‘voelen’ en een beetje ‘proeven’. We hebben namelijk ook Nederlandse, Franse en Bulgaarse gerechten gemaakt. Het was een lange avond, want het was een hele onderneming om alles te koken. We hebben tot halverwege de avond gezeten om erwtensoep, Bulgaarse aardappelstamppot en Franse wentelteefjes (pain perdu) te eten. Tussendoor hebben we met de kinderen gespeeld, zoals door stressballetjes over te gooien. Zo nu en dan ontplofte er een en moest het weer opgeruimd worden. Daarnaast hebben we nog was losse eindjes van de verf bijgepunt, waardoor de groene slaapkamer in Echo ook af is. Al met al was het dus een mooie dag om alle losse eindjes van het kluswerk aan elkaar te knopen. De dag eindigde losjes met spelen en koken. De Bulgaarse kinderen waren niet rustig te krijgen, dus ’s avonds waren we redelijk moe van alle drukte. Toen we weggingen, voelde het een beetje als afscheid voor ons en de kinderen. We zijn alweer bijna aan het einde van de werkvakantie en dat is een gemis. Gelukkig gaan we morgen nog naar de Ledenika-grotten. Weltrusten!

De vraag van gisteren: wat deed de tolk op de foto? Het antwoord is dat ze een bestelling aan het opschrijven was van de Engelse menukaart. Omdat er vage termen opstonden, pakte ze de Bulgaarse variant erbij. De serveerder was een bekende van haar, vandaar dat ze een briefje kreeg. We bestelden namelijk zoveel, dat hij steeds moest komen. Tijdens het opschrijven, werd ze ook nog gebeld door een familielid. Helaas voor onze trouwe lezers Ada K en Gertjan W kwam hun suggestie wel in de buurt, maar was het niet goed. We geven Ada K een punt voor originaliteit: sap met een bolletje ijs had het zomaar kunnen zijn!

De vraag van vandaag: welk spel speelde de tolk met de kinderen om ze eindelijk rustig te krijgen?

Dag 10 – Tjao kinderen
Woensdag 26 juli

Beste lezers, vandaag is alweer de laatste dag die we met de kinderen in Vratsa doorgebracht hebben. De dag begon met een autorit naar de Ledenika-grotten. Een aantal kinderen uit huis Echo en het andere huis van Ivka (kinderen we vorig jaar ook gezien hebben) gingen dit keer mee. Het uitje was heel leuk. We hebben mooie grotten gezien en het was ook een manier om afscheid te nemen. Toen we uit de grot kwamen, hebben we gezamenlijk nog wat gegeten en gedronken en zijn we naar beneden gegaan. Eenmaal in Vratsa hebben we van alle vier (!) tehuizen afscheiden genomen. Eerst van Echo, daarna Delta, daarna het andere tehuis van Ivka waar we zelf niet geweest en daarna huis Bravo. Vooral bij huis Echo was het moeilijk afscheid nemen, voor ons en voor de kinderen. De belofte dat we volgend jaar terugkomen, maakt wel iets goed. Bij het andere tehuis van Ivka (de directrice van huis Echo), hebben we doei gezegd tegen Milan, Verban, Krasi en Elia. Het afscheid bij Bravo was uitgebreid. De kinderen waren al sinds maart bezig om afscheidscadeautjes voor ons te maken. We kregen een potje honing, een kaartje en foto’s die ze afgelopen weken gemaakt hebben. We hebben hier een heel mooi afscheid gehad en moeten van hen ook volgend jaar terugkomen. Er ligt hier in ieder geval nog genoeg kluswerk.

Daarna zijn we teruggegaan naar het hotel. Uiteindelijk wilden we bij Milevi eten, maar deze bleek gesloten te zijn door een renovatie! Daar was vooral de tolk erg ontdaan over, Melivi is haar favoriete restaurant. We hebben een alternatief gevonden in een restaurant, waar een oude klasgenoot van de tolk werkt. De avond hebben we uitgebreid ontspannen in de stad met een hapje, een drankje en een toetje. De boog kan niet altijd gespannen zijn :) We kijken terug op een krappe twee weken van intensief contact met de kinderen en efficiënt kluswerk. We voelen ons gezegend in het vele werk met de kinderen dat we hebben kunnen doen! Morgen reizen we af naar Sofia. Vrijdag rond het middaguur volgt de laatste blog, met de bekendmaking van de winnaars van de prijsvragen.

Vraag van gisteren: wat speelde de tolk om de kinderen rustig te krijgen? Het was alsof Ada K erbij was, haar enige antwoord was ook het juiste antwoord, namelijk wie het langst stil kan zijn. Goed geraden! Ook Gertjan W verdient volgens ons een punt. Helaas waren geen van de 39 gesuggereerde spellen correct, maar aan inzet geen gebrek!

Vraag van vandaag: wat is de temperatuur in de grotten van Ledenika? Het gaat dan om de eerste, koudere kamers, en het tweede deel dat iets warmer is. Dit is tevens de laatste vraag, dus scoor nog een punt om prachtige prijzen te winnen! Het antwoord en het eindklassement volgt vrijdagmiddag.

Muurschildering Bravo

Slaapkamer Echo

Speelkamer Echo

We hebben nog een kamer geschilderd in Delta (3 in totaal), maar toen we foto's gingen maken, lag er iemand te slapen op die kamer

Dag 11 & 12 – Tjao Sofia
Donderdag 27 & vrijdag 28 juli

Beste lezers, dit is alweer ons laatste bericht op deze blog. We schrijven dit op 28 juli, terwijl we in een parkje in Sofia zitten. Gisteren zijn we in de ochtend van Vratsa naar Sofia gereden. Bij het hotel hebben we afscheid genomen van Anna en Magda. Dat viel ons allemaal erg zwaar. Wel wilden ze heel graag volgend jaar weer aanklikken! Daarna hebben we even uitgerust in het hotel, om vervolgens om 19:00 uur te eten bij de Happy. Dit is min of meer een traditie, omdat we dat ieder jaar doen als we in Sofia zijn. Daarna hebben we nog even een drankje gedaan en zijn we snel in bed gekropen. Na de volle dagen in Vratsa, heeft iedereen wel even behoefte aan wat rust in Sofia. Ook hebben we afscheid genomen van onze tolk Vicky. Dat vonden we erg jammer, maar ook zij is vastberaden om volgend jaar terug te komen.

De vrijdagochtend begon met uitchecken en daarna hebben we ontbijt gescoord in de stad. We gaan straks met de metro naar het vliegveld van Sofia. Omdat vliegen naar Nederland te duur was, vliegen we op Londen Stansted. Vanaf Londen zullen we zaterdagmiddag met de trein terugkeren naar Nederland. We hebben er dus op eigen kosten nog een halve dag Londen aangeplakt :) We hopen zaterdagavond laat weer thuis te zijn. Wegens de tijd en logistiek, zal er geen aankomst bij Eben-Haëzer zijn, maar rijden we rechtstreeks naar huis. 

We sluiten ook de prijsvragen af. Er volgt vandaag geen vraag, maar wel het laatste antwoord op de vraag hoe koud de grotten waren. Het antwoord is 7 tot 8 graden in het voorste delen en circa 15 in de latere kamers. Esther K verdient een punt, want ze had precies het antwoord van de koudere grotten. Gertjan W verdient twee punten, hij had zowel de koude grotten als de warmere grotten precies goed geraden! In het eindklassement belandt Gertjan W hierdoor, dankzij zijn eindsprint, op de eerste plek. Ada K heeft afgelopen dagen in een gestaag tempo punten gesprokkeld en komt op plek twee. Esther K bezet de derde plek. Jullie kunnen alle drie binnenkort een typisch Bulgaars prijsje verwachten! Dank aan alle lezers, voor jullie reacties en jullie antwoorden. We vonden het ook leuk om jullie antwoorden te lezen!

Afsluiting

We zijn inmiddels thuis!

Op vrijdag 8 september om 19:30 uur hopen we een informatieavond te houden in Eben-Haëzer. We zullen dan laten zien wat we gedaan hebben in Bulgarije. Er zal een financiële verantwoording te zien zijn, en we bieden alvast een inkijkje naar eventuele werkzaamheden die we volgend jaar gaan doen. Mocht je in het algemeen interesse hebben in de werkvakantie en/of interesse om ooit een keer mee te willen, dan is dit een goede kans om meer over het project te weten te komen.